Yatırımcılar Türkiye'de genellikle, site sakinlerinin refahı için temel hizmetler ve ek hizmetler ile karakterize edilen lüks konut komplekslerinde daire satın almak isterler. Bu, “Aidat” adı verilen kompleksteki daire sahiplerinden aylık ücret alınmasını gerektirir. Bu ücretler, site sakinleri tarafından ortaklaşa kullanılan ısıtma, temizlik, güvenlik, spor salonları, yüzme havuzları ve benzeri hizmet ve tesisler gibi konut hizmetlerinin sağlanması için tahsil edilecektir. Dairelerin aylık aidatları kat mülkiyeti kanununa göre site sakinlerinin oybirliği ile aldıkları kararla tahsil edilir.

Siteler güvenlik, temizlik, asansör gibi hizmetlerin her alanında uzmanlaşmış firmalara başvurmakta ve daha birçok uzman profesyonel hizmetler yürüten firmalara başvurmakta. İdare, konut komplekslerinde mevcut kaynakların kullanımını rasyonelleştirmek ve bunları site sakinleri tarafından daha etkin bir şekilde kullanılmak üzere tahsis etmek için çalışır. Asansörler, çalışmalarını sürekli kılmak ve sürekli bakımlarını sağlamak için en önemli harcama kalemlerinden biridir. Aylık aidatlar konut topluluk departmanları tarafından konut kompleksini geliştirmek, ek sosyal tesisler eklemek ve akıllı çözümler sakinlerinin hayatını kolaylaştıran bir unsurdur.

1.Aidat Ücretleri

Konut komplekslerinin güvenliğinin ve temizliğinin sürdürülmesi, belirli kaynakların, kapasitelerin, araçların ve sözleşmelerin kullanılmasını gerektirir. Bu ihtiyaçların karşılanması dönemsel harcamalar gerektirecektir. Bu nedenle, site sakinlerinin bazı ek lüks araçları ekleme isteği nedeniyle bu maliyetler artabilir. Temel ihtiyaçlar, tamamı kanunen zorunlu olan güvenlik, temizlik ve bakım hizmetlerinin sağlanması ve masraflarının konut sakinlerine dağıtılmasıdır.

2.Konut Kompleksleri Gider Yönetimi

Kat mülkiyeti kanunu, kompleksin yönetim giderlerinin konut sakinlerine dağılımını düzenler, ancak belirli sınırlı dağıtım biçimlerinin onaylanması gibi diğer özel hükümlerin konut kompleksinin yönetimi tarafından çeşitli faktörlere göre belirlenmesine izin verir.

• Arazi mülkiyetinde pay.
• Mülkün alanı.
• Eşit veya farklı bölme.

Buna göre, bu giderler ortaklar tarafından peşin olarak ödenmelidir. Herhangi bir mazeret nedeniyle onaylı bölüme taahhütten kaçınmak mümkün değildir.

Ödemeyi geciktirenlere aylık %5 gecikme zammı uygulanır ve gecikme günlük olarak hesaplanır, böylece tüm ayın %5'i geciken gün sayısına bölünerek hesaplanır. Örneğin, avans ödemesinin değeri aylık 1000 lira ise, aylık gecikme cezası 50 liradır, bu nedenle günlük para cezasının değeri 5 ÷ 30 = 0,16, gecikme gün sayısı ile çarpılır. Örneğin hissedar 7 gün geciktirirse 7 gün x 0.16  = 1.16  ödeyecektir. Kanuna göre, site yönetimi avans ödemeyen hissedarlara karşı yasal aidat başlatma hakkına sahiptir. Bu önlemler, mülk üzerinde yasal bir ipotek gerektirebilecek ve bazı durumlarda mülkiyet devri ile sonuçlanabilecek bir talepten ödemeye kadar uzanmaktadır.

3.Konut Komplekslerinde İşletme Projesi

İşletme projesi, konut kompleksinin tahmini maliyetlerinin belirlendiği ve tek parçanın (gayrimenkul birimi) payının hesaplandığı bir aritmetik tablodur. Onaylanmış bir işletme projesi yoksa, kompleksin yöneticisi her katılımcının peşin ödeyeceği masrafları bölüştürmek için bir tahmin belirler ve buna göre mal sahiplerini bilgilendirir. Alınan itirazlar 7 gün süre ile değerlendirilir ve bölünme onaylanarak mal sahipleri kurulunca kabul edilir. Mal Sahipleri Kurulu tarafından verilecek nihai karar, kesinleşmiş bir karar olarak kabul edilir ve itiraza ilişkin tek başvuru yetkili mahkemeler aracılığıyla yapılır.

4.Site Aidat Bedeli Nasıl Hesaplanır?

Konut kompleksi giderleri yukarıda belirtilen işletme projesine göre belirlenir. Sitenin yönetim planında özel hükümler yer almamışsa, bu durumda kat mülkiyeti kanununun 20. maddesine göre aidat paylaşımı belirlenir. Aidatların nispi dağılımının aşağıdaki şekilde belirlendiği durumlarda:

• Personel için %50.
• Enerji kaynakları ve bakım için %25.
• Karmaşık yönetim için %25.
• Bu yüzdeler, sitenin büyüklüğünden, bağımsız bölüm sayısından veya konut tesisleri ile spor kulüpleri ve sağlık tesisleri gibi kamu veya sosyal hizmetlerin çeşitliliğinden farklı değildir.

Site Yönetim Kurulu'nun bir aylık bir süre için tahmini giderleri hesaplayıp daha sonra maliklerin genel kurulunda onaylanacak olan site genel kuruluna sunması ve maliklere dönüştürülmesi âdettir. Bir operasyon projesidir ve uygulanması için nihai bir karar olarak kabul edilir.